Thanh tra Chính phủ vừa ban hành Thông báo kết luận thanh tra việc chấp hành pháp luật trong quản lý, sử dụng vốn và tài sản, thoái vốn và tái cơ cấu tại Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam.
Kết luận thanh tra chỉ rõ, trong việc đầu tư xây dựng, Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam có sai phạm khi thực hiện góp vốn dự án tại 152 Trần Phú (TP Hồ Chí Minh). Trong đó, Tổng Công ty không thực hiện đánh giá lại tài sản; làm trái chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, vi phạm pháp luật về chuyển nhượng tài sản doanh nghiệp do Nhà nước nắm 100% vốn điều lệ khi chuyển nhượng hơn 30.000 m2 tại địa chỉ 152 Trần Phú mà không xin phép Thủ tướng; không thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất có nguy cơ gây thất thoát tiền của Nhà nước, doanh nghiệp.
Khu đất 152 Trần Phú được coi là đất "vàng", có diện tích lớn, vị trí đẹp tại trung tâm quận 5. Khu đất trước là Nhà máy thuốc lá Sài Gòn thuộc Công ty TNHH MTV Thuốc lá Sài Gòn (100% vốn thuộc Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam Vinataba). Sau khi nhà máy rời đi thì khu đất được mang ra góp vốn thực hiện dự án thương mại.
Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam bị phát hiện có nhiều sai phạm. Ảnh: Vinataba
Ngoài ra, một số dự án đầu tư chậm tiến độ, thủ tục phải phê duyệt điều chỉnh nhiều lần ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng vốn và hiệu quả sản xuất kinh doanh.
Cũng theo kết luận, hoạt động mua nguyên liệu thuốc lá của Tổng Công ty còn một số tồn tại cần khắc phục như mua nguyên liệu thuốc lá của người trồng theo hình thức mua xô; bán lại nguyên liệu thuốc lá khi không có giấy phép mua bán nguyên liệu; không tổ chức chào hàng cạnh tranh để quyết định giá mua nguyên liệu…
Tổng công ty sử dụng nguồn phát triển thị trường tổ chức đi nước ngoài, trong đó nhiều đối tượng không đúng với mục đích chuyến đi.
Đáng chú ý, nguồn gốc một số nguyên liệu thuốc lá của doanh nghiệp tư nhân Tuấn Dung bán cho một số công ty thành viên có dấu hiệu hợp thức hóa nguyên liệu thuốc lá không hợp pháp.
Từ kết quả thanh tra, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài chính chỉ đạo Tổng cục Thuế kiểm tra việc kê khai, nộp thuế đối với các trường hợp thu mua nguyên liệu thuốc lá của các hộ nông dân được thực hiện bằng hình thức bảng kê để xác định giá tính thuế thu nhập doanh nghiệp phù hợp; xác định lại thuế thu nhập doanh nghiệp đối với doanh nghiệp tư nhân Tuấn Dung.
Liên quan đến doanh nghiệp tư nhân Tuấn Dung, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ Công an điều tra, xác minh, làm rõ những vụ việc mua bán nguyên liệu của doanh nghiệp tư nhân Tuấn Dung có dấu hiệu của tội “Trốn thuế” theo Điều 200 Bộ Luật hình sự năm 2015.
Theo Thanh tra Chính phủ, nguồn gốc một số nguyên liệu thuốc lá của doanh nghiệp Tuấn Dung bán cho một số công ty thành viên có dấu hiệu hợp thức hoá nguyên liệu thuốc lá không hợp pháp.
Thanh tra Chính phủ xác định, các công ty thành viên thuộc Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam mua nguyên liệu của doanh nghiệp Tuấn Dung gồm: Công ty CP Việt Hoà; các Công ty thuốc lá Bến Tre, An Giang, Đồng Tháp và Cửu Long.
Vì vậy, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Bộ Công Thương chỉ đạo rà soát hoạt động mua bán nguyên liệu thuốc lá, xử lý kịp thời các trường hợp vi phạm trong hoạt động kinh doanh nguyên liệu thuốc lá.
Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp chủ trì cùng các bộ, ngành liên quan thu hồi cơ sở nhà đất 30.927,7m2 tại 152 Trần Phú, TP Hồ Chí Minh; xử lý các phát sinh trong quá trình thu hồi cơ sở nhà đất này.
Thanh tra Chính phủ khẳng định, trong quá trình thực hiện, nếu phát hiện dấu hiệu tội phạm hoặc đến ngày 31/12/2023 chưa thực hiện được việc thu hồi thì chuyển cơ quan điều tra, Bộ Công an để điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật.
Kết luận thanh tra chỉ rõ, chịu trách nhiệm đối với những vi phạm, khuyết điểm trên thuộc về hội đồng thành viên, Chủ tịch hội đồng thành viên, Tổng Giám đốc, ban lãnh đạo Tổng Công ty và một số công ty con.
